Gaslighting.. eerste hulp als jij gemanipuleerd wordt! ❤

Van trouwe lezer G.V kreeg ik een verzoek om te schrijven over gaslighten. Gaslighten is een term die wordt gebruikt als iemand je opzettelijk geestelijk manipuleert. Dit kan je geliefde zijn, maar ook een collega, vriend of vriendin, je vader of je moeder. Voor jou gelukkig misschien ‘ver-van-je-bedshow’, maar het komt vaker voor dan je denkt. Het gebeurt altijd zeer geleidelijk, maar het uiteindelijke doel is jouw zelfvertrouwen zodanig krenken zodat je je aan hem of haar gaat vastklampen.

What’s in the name

Waarom deze rare naam? Gaslight was de titel van een Amerikaans toneelstuk van Patrick Hamilton uit 1938. Hierin is een zogenaamd charmante man voortdurend bezig zijn vrouw psychisch te verzwakken, terwijl hij doet of hij van haar houdt. Hij draait bijvoorbeeld steeds de lampen (toen nog op gas) hoger en lager en zegt, als ze daarover begint, dat zij zich vergist. Zij twijfelt steeds meer aan zichzelf en wordt uiteindelijk gek. In 1944 hebben ze Gaslight verfilmd. Een echte film noir uit de oude doos. Mooie film voor een regenachtige zondag en erg leerzaam.

Gebeurtenissen glashard ontkennen en gesprekken achteraf verdraaien waardoor de ander gaat twijfelen aan zijn gezonde verstand. Gaslighting is een subtiele vorm van manipulatie die in veel relaties voorkomt. Maar hebben we niet allemaal een keer iets gezegd waarvan je weet dat je gewoon zat te mokken omdat je je zin niet kreeg? Im guilty. Want voordat we elkaar allemaal van gaslighten gaan beschuldigen, er is wel een verschil tussen de incidentele ‘Ja ga maar weer met hem weg dit weekend, laat mij maar wéér alleen’ en daadwerkelijk gaslighten. De gaslighter, laten we hem of haar voor het gemak G noemen is systematisch bezig jou onderuit te halen. Met als doel macht en controle. G weet precies wat hij (of zij) doet en het is met opzet.

Rode vlaggen

Wat zijn een paar rode vlaggen? Als je met G te maken hebt, is het áltijd jouw schuld. Wat er ook gebeurt, is G weet het zo te draaien dat jij je bezwaard voelt. Misschien heb je weleens gehoord van een narcistische persoonlijkheid. G is een narcist, het draait om hém. Zij doen nooit iets fout. Het probleem is dat G vaak ontzettend charmant kan zijn, dus ga je wéér twijfelen aan jezelf. G doet alsof jij gek bent en hulp nodig hebt, aan G mankeert niets. Tegen de buitenwereld laat G ook subtiel slechte dingen over jou vallen in het kader van: ‘Niet doorvertellen, maar. ‘. Doel is natuurlijk jouw positie wederom te verzwakken. Laten we een paar voorbeelden bekijken dan wordt het duidelijker.

Typische G uitspraken: “Wees niet zo overgevoelig”, “Dat is nooit gebeurd!”, “Ik denk dat jij hulp moet gaan zoeken”, “Jij overdrijft altijd”. “Dat zit allemaal in jouw hoofd”, “Dat heb ik nooit gezegd”, “Waarom maak jij óveral een probleem van?”. En wat echt een héle neon rode vlag is: “Als jij écht van me zou houden dan… “. Beloftes, heel veel beloftes, maar ze worden nooit waargemaakt. Betrap je G op vreemdgaan, dan is het niét gebeurd. Confronteer je G met emails die je hebt gevonden draait het gesprek over hoe jij dúrft om in zijn e-mail te neuzen en wat een schande het is.

G zal ook proberen je te isoleren. Vrienden en familie worden buiten de deur gehouden onder het mom van ‘samenzijn is toch veel gezelliger.’ Ook een slimme tactiek is dat G gaat doen alsof jouw familie en vrienden hem niet mogen, dus elke keer dat jij tóch contact wil is dat aanleiding voor ruzie. “Zie je nou wel, je kiest altijd voor hun!”. G gaat natuurlijk wel zijn gang, maar als jij ook de deur uit wil komen de verwijten. Wanneer er fysiek geweld bijkomt, zal G altijd een excuus hebben als:”Ja, maar jij hebt mij zo boos gemaakt, jij drukt op de verkeerde knoppen”.

Een vrouw die gaslight heeft vaak andere motieven. Die voelt na jaren huwelijk soms aan dat het afgelopen zaak is en probeert de man bij zich te houden door op zijn schuldgevoel te werken. “Ik heb voor jouw carrière alles gegeven, dankzij mij heb je wat je nu hebt, mooie vader ben jij om mij als moeder zo te behandelen.” Vervolgens wordt alles bij elkaar gelogen over hoe zij probeert een woning voor zichzelf te vinden, maar alle instanties haar hebben afgewezen en jij voelt je weer schuldig.

Dit valt nog soort van onder het onschuldige gaslighten, de échte psychopaat heeft speciale trucjes. Die zal bijvoorbeeld vragen: “Schatje, maak je vanavond boerenkool, daar ben ik zo dol op”. Vervolgens staat zij zich uit te sloven met hema worst erbij. Hij komt thuis en je ziet de boze blik. “Waarom ruikt het hier naar boerenkool? Jij weet dat ik daar niet van hou”. “Maar vanochtend vroeg je juist of ik dat kon maken”. “Dat heb ik helemaal nooit gezegd! Als jij van mij zou houden zou je wéten dat ik niet van boerenkool hou!” Een avond ruzie hangt weer in de lucht. Ik hoor je denken: “Ja, maar dan ben je zelf toch niet goed, gelijk je spullen pakken dan!”

Heb je weleens gehoord van het gekookte kikker experiment? Ze gooien een kikker in koud water, hij springt er direct uit. In heet water idem dito. Maar doe de kikker in lauw water en laat het langzaam koken dan gaat hij dood. De verhitting is zo geleidelijk dat de kikker het niet doorheeft en tegen de tijd dat er een alarmbel gaat rinkelen is te laat voor actie. Overigens, als je het mij vraagt, is degene die dit experiment heeft bedacht ook niet mentally sane want ik vind het wel érg sadistisch. Maar het is wel het antwoord op waarom mensen zo lang blijven in een relatie die vol zit met rode vlaggen.

Een machtsspel

Loop je elke dag op je tenen? Vermijd je heel veel onderwerpen omdat je al weet dat dat het discussie uitlokt? Merk je dat je je continu aan het aanpassen bent en heb je regelmatig het gevoel helemaal leeggezogen te zijn na contact met iemand? Dan wordt het tijd om na te denken. Daarmee bedoel ik in je eigen kracht gaan geloven, want je boeltje pakken en gaan is niet altijd mogelijk. Maar het helpt al zodra je patronen gaat herkennen en je beseft dat dit een machtsspel is.

Stap uit het spel

Als jij uit het spel stapt wordt het een stuk lastiger voor de ander om controle te houden. Wil je meer weten over stappen die jij kunt zetten om uit een toxische relatie kan komen in de privé- of werksfeer kun je mij mailen. Ik heb een kort en efficiënt coaching plan wat ook prima online kan. Geven en nemen, water bij de wijn, allemaal prachtig. Maar wanneer iemand jou stelselmatig onderuit haalt en jij niet meer jezelf kan zijn is het tijd om een andere koers te varen en ik help je graag.

PS: Heb jij een onderwerp waar je graag meer over wilt weten?
Best kans dat ik al heb uitgevonden hoe het niét moet zodat jij daar je voordeel mee kan doen.
Let me know 😉 Ik heb trouwens geen social media behalve LinkedIn dus als je deze blog op de jouwe wilt delen zou ik dat echt heel tof vinden!
Liefs Lida X
lida@lidaslittlelifehacks.nl

Niets meer missen? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief. Ik heb al één lezer, op naar de twee! Het is 25 eu per maand en gelijk een abonnement. Grapje natuurlijk! Toch graag even je creditcard gegevens invullen. Vergeet de cvc code niet.